12 Eylül'e Kadıköy'de protesto

Aralarında ÖDP, EMEP, DTP, DİSK ve KESK’in de bulunduğu kuruluşlar, herkesi 12 Eylül askeri darbesinin 28. yılı dolayısıyla 14 Eylül’de Kadıköy’de düzenlenecek mitinge çağırdı.

DİSK’in Şişli’deki genel merkezinde yapılan ortak basın açıklamasında konuşan ÖDP İstanbul İl Başkanı Sinan Tutal, 12 Eylül’ün üzerinden 28 yıl geçmesine karşı, darbeci generallerin cezasını çekmediğini ifade ederek, “Bugün Ergenekon operasyonuyla ortaya saçılan pislikler, kontgerilla gerçeğinin sadece küçük bir kısmıdır. Ergenekon faşist MHP’yle birlikte organize edilen Maraş, Çorum, Malatya, Sıvas katliamları ve 12 Eylül’dür. Darbeciler yargılanmadan, 12 Eylül Anayasası yırtılıp atılmadan bu topraklarda özgürlükten bahsedilemez. Bu amaçla 14 Eylül’de Kadıköy’de düzenleyeceğimiz mitinge ilerici, aydın, demokrat ve yurtsever herkesi çağırıyoruz” diye konuştu.

(ALİ AÇAR) - Cumhuriyet - 06.09.2008

12 Eylül’ün bilançosu

12 Eylül 1980’de Türk Silahlı Kuvvetleri, 27 Mayıs 1960 darbesinin ve 12 Mart 1971 muhtırasının ardından cumhuriyet tarihindeki üçüncü müdahalesini yaptı ve yönetime el koydu.
 
İSTANBUL - Süleyman Demirel’in Başbakan’ı olduğu hükümet görevden alındı ve TBMM lağvedildi. Yürürlükteki, 1961 Anayasası tamamen rafa kaldırıldı. Ülke 1983 seçimlerine kadar Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ve kuvvet komutanlarından oluşan Milli Güvenlik Konseyi tarafından yönetildi.

Milli Güvenlik Konseyi’nin belirlediği Danışma Meclisi tarafından hazırlanan Anayasa, 1982 yılındaki halk oylamasında, yüzde 92’lik “Evet” oyu ile büyük farkla kabul edildi. 

Aynı halk oylamasında, Kenan Evren Cumhurbaşkanı seçildi. Kabul edilen Anayasa’da, generallerin ömür boyu yargılanmasını engelleyen geçici 15. madde, seçimlerle iktidara gelen hiçbir hükümet tarafından kaldırılmadı ve 12 Eylül liderlerinin dokunulmazlığı sürdü.

DARBENİN SONUÇLARI

• TBMM kapatıldı, anayasa ortadan kaldırıldı, siyasi partilerin kapısına kilit vuruldu ve mallarına el konuldu.
• 650 bin kişi gözaltına alındı.
• 1 milyon 683 bin kişi fişlendi.
• Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı.
• 7 bin kişi için idam cezası istendi.
• 517 kişiye idam cezası verildi.
• Haklarında idam cezası verilenlerden 50’si asıldı (18 sol görüşlü, 8 sağ görüşlü, 23 adli suçlu, 1’i Asala militanı).
• İdamları istenen 259 kişinin dosyası Meclis’e gönderildi.
• 71 bin kişi TCK’nin 141, 142 ve 163. maddelerinden yargılandı.
• 98 bin 404 kişi “örgüt üyesi olmak” suçundan yargılandı.
• 388 bin kişiye pasaport verilmedi.
• 30 bin kişi “sakıncalı” olduğu için işten atıldı.
• 14 bin kişi yurttaşlıktan çıkarıldı.
• 30 bin kişi “siyasi mülteci” olarak yurtdışına gitti.
• 300 kişi kuşkulu bir şekilde öldü.
• 171 kişinin “işkenceden öldüğü” belgelendi.
•  937 film “sakıncalı” bulunduğu için yasaklandı.
• 23 bin 677 derneğin faaliyeti durduruldu.
• 3 bin 854 öğretmen, üniversitede görevli 120 öğretim üyesi ve 47 hâkimin işine son verildi.
• 400 gazeteci için toplam 4 bin yıl hapis cezası istendi.
• Gazetecilere 3 bin 315 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
• 31 gazeteci cezaevine girdi.
• 300 gazeteci saldırıya uğradı.
• 3 gazeteci silahla öldürüldü.
• Gazeteler 300 gün yayın yapamadı.
• 13 büyük gazete için 303 dava açıldı.
• 39 ton gazete ve dergi imha edildi.
• Cezaevlerinde toplam 299 kişi yaşamını yitirdi.
• 144 kişi kuşkulu bir şekilde öldü.
• 14 kişi açlık grevinde öldü.
• 16 kişi “kaçarken” vuruldu.
• 95 kişi “çatışmada” öldü.
• 73 kişiye “doğal ölüm raporu” verildi.
• 43 kişinin “intihar ettiği” bildirildi.