Ahmet Muhip Dıranas

Ahmet Muhip Dıranas

(1908 - 21 Haziran 1980): Şair. Yazar. Sinop'un Salı köyünde doğdu. İlkokulu Sinop'ta, orta öğrenimini Ankara Erkek Lisesinde tamamladı. Edebiyat öğretmenleri...

A+A-

(1908 - 21 Haziran 1980): Şair. Yazar. Sinop'un Salı köyünde doğdu. İlkokulu Sinop'ta, orta öğrenimini Ankara Erkek Lisesinde tamamladı. Edebiyat öğretmenleri Faruk Nafiz Çamlıbel ve Ahmet Hamdi Tanpınar'dı. Şiire yönelmesinde onların etkileri büyüktür. Hâkimiyet-i Milliye (Sonradan Ulus adını aldı) gazetesinde çalıştı (1930-1935). Ankara Hukuk Fakültesinde öğrenimini yarım bıraktı. Güzel Sanatlar Akademisinin müdürlüğünü üstlenerek İstanbul'a yerleşti. İki yıl İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümüne devam etti. Dolmabahçe Resim ve Heykel Müzesi müdür yardımcısı iken Ankara'ya döndü (1938). 1942'ye kadar Halkevleri Kültür ve Sanat Yayınlarını yönetti. İkinci Dünya Savaşı sırasında askere alındı ve Ağrı'nın Sürbehan köyüne gönderildi. Ağrı şiirini ve Gölgeler oyununu burada yazmıştır. 1945'te askerlikten dönüşünden sonra Çocuk Esirgeme Kurumu yayın müdürlüğünü ve bu kurumun başkanlığını (1957) yaptı. 1950 seçimlerinde Demokrat Parti'den milletvekili adayı oldu; ancak, seçilemedi. 1960'a kadar Ankara İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi üyeliklerinde; Anadolu Ajansı Yayım Kurulu üyeliğinde (1966-1972), Devlet Tiyatrosu Edebî Kurul başkanlığında ve İş Bankası Yönetim Kurulu üyeliğinde bulundu. Ankara'da öldü. Köyü Salı'da toprağa verildi.

İlk şiiri 'Bir Kadına' Millî Mecmua'da 'Ankara Lisesi'nden Muhip Atalay' imzasıyla çıktı (15 Eylül 1926). Mllî Mecmua, Servetifünûn-Uyanış, Hep Gençlik, Görüş, Varlık, Çığır, Ağaç, Gündüz, Yücel, Oluş, Ülkü, Sanat ve Edebiyat Gazetesi, Şadırvcan, Yeni Lisan, Hisar dergilerinde şiirleri yayınlandı. 1949'da Zafer gazetesinde günlük fıkralar yazdı.

Dıranas, şiirlerinde, aşk, tabiat, mutluluk gibi temaları temiz bir Türkçe ile işlemiştir. Hece vezniyle yazdığı şiirlerinde Batı şiirinin sone tarzını da denedi. Şiirleri hece vezninin alışılmış kalıpları dışındadır. Baudelaire'nin sembolizminden etkilenmiş, ses ve şekil mükemmelliği taşıyan şiirler yazmaya özen göstermiştir. Kendisi 'Fransızcayı Baudelaire'i anlayabilmek için öğrendim.' demiştir. Şiir anlayışını kendisiyle yapılan bir röportajda şöyle anlatmıştır: Sanatta muhafazakârlığa inanmış adamım... Benim şiirlerimde vezin vardır, kafiye vardır, ama ben ne kafiye düşkünüyüm, ne de vezin mutaassıbı. Onun dışında herkes biliyor ki, bugün hatta ‘anlamsız' dedikleri gençleri bile seven ve zevkine varan bir adamım... Vezin ve kafiye üzerinde ayak direyişim, başladığım bir şeyi en iyi şekilde bitirme çabasından kendimi yoksun kılmamak içindir. Ve ben, vezinli ve kafiyeli şiirden de, yarınki anlayışı, yarınki zevki doyuracak bir sonuç elde edebileceğime inanıyorum.'

Tiyatro eserleri, tercümeleri ve adapteleri de vardır.

Şiirleri Şiirler (1974; Şiirler/Ahmet Muhip Dıranas-Yaşam Öyküsü, Sanatçı Kişiliği ve Tüm Şiirleri adıyla, 1982). Oyunları: Gölgeler (Oyn., 1947) Finten (Abdülhak Hâmid'in aynı adlı oyununun yeniden sahneye uygulanması, 1959; bs., 1995), Oyunlar (Gölgeler ve Çıkmaz, 1977; Gölgeler, Çıkmaz, Finten, 1995). Denemeleri: Yazılar (1994). Sadeleştirmeleri: Kırık Saz (Tevfik Fikret'ten 62 seçme şiir, 1975), O Böyle İstemezdi (Oyn., 1948; bs., 1978). Çevirileri: Fransa'da Müstakil Resim (A. Basler-C. Kustler'den, Cahit Sıtkı Tarancı ile, 2 cilt, 1938), Aptal (Dostoyevski'nin Budala'sından oyunlaştıranlar: F. Neziére-S. W. Bienstoek, 1940), Yaşadığımız Devir (K. Çapek'ten, 1942), Anna Bolton (L. Bromfield'den, 1945), Ecinniler (Dostoyevski'den, S. Lünel ile, 3 cilt, 1958-1963), Cehennem Kayası (E. Dimt'ten, 1963).

Etiketler :

HABERE YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.