Bu sergi çok konuşulur: 'Allah Korkusu'

İstanbul'da açılacak afiş sergisi şimdiden tartışma yarattı

Görsel sanatlar alanında çalışan Hafriyat Grubu’nun 10 Kasım’da İstanbul’da açacağı "Allah Korkusu" adlı afiş sergisi daha açılmadan Vakit Gazetesi’nde eleştiri konusu oldu. Gazete, "Küstah Sergi" başlığını kullandı.

RESİM, heykel, video, fotoğraf, enstolasyon alanında çalışan bağımsız sanatçıların oluşturduğu Hafriyat Grubu, "Allah Korkusu" isimli sergisini 10 Kasım’da Hafriyat Karaköy’de açacak. Vakit Gazetesi’nde ise 5 Kasım’da "Küstah sergi" başlığıyla verilen haberde, "Sanat adı altında sövgü kültürü inşa ediliyor" iddiası yer aldı. Haberde şöyle denildi: "Sergiye katılan sanatçılar ürünleriyle Allah korkusunun insan üzerinde meydana getirdiği tahribatı (!) ve değişimi anlatmaya çalışacak. Serginin içeriğine bir anlam veremediklerini belirten vatandaşlar ise, amacın sanat olmadığı görüşünde. Gazetemizi arayan okurlarımız, serginin neye ve kime hizmet edeceği konusunda endişelerini dile getirerek, bu tür girişimlerin provokasyon amaçlı olduğunu belirtiyorlar."

Bu haber üzerine Hafriyat Grubu, şu yazılı açıklamayı yaptı: "Bu serginin amacı sövgü veya maneviyat dünyasına sataşmak değil; Allah korkusu kavramından hareketle, her türlü iktidarın ’korku’yu kullanma şekillerini araştırmak. Sergi metninde belirtildiği gibi, ’Artık ayırmamızı bekliyorlar: Müslümanı Hıristiyandan, ateisti sofudan, gizliyi açıktan, Atatürkçüyü İslamcıdan, konu Cumhuriyetse birinciyi ikinciciden, Batıcıyı Doğucudan. Ayırmayıp arayana, şüphe duyana tahammül yok, ama şüphenin engellenmesinden beteri birinci elden bir tecrübenin önüne konulan kalıplar, isimler, sınıflandırmalar, kişinin kendini tanımasının önüne çıkan dur bakalım işaretleri."

Grup açıklamasında Vakit Gazetesi’ndeki yazının amacının sergiyi daha açılmadan baskı altına almak ve hedef göstermek olduğunu iddia ederek, "Haberdeki yargılar asılsız ve yalandır" dedi. Hafriyat Karaköy Sergi Koordinatörü Deniz Erbaş (29) ise Hürriyet’e yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Vakit Gazetesi’nde yeni sergimiz için bu haber çıktı ama daha katılacak olan eserler bile ortaya çıkmış değil, elimizde sadece bir kaç eser var. Biz 60’a yakın katılım bekliyoruz. Yani kimse serginin içeriğini görmüş değil. Daha önce de 57 sanatçının katılımıyla bir Alternatif Seçim Afişleri Sergisi düzenlemiştik. Bu sergide siyasi grupları rahatsız edebilecek afişler vardı ama tehdit ya da tenkit almadık. Bu sergiyle ilgili de bize ulaşan bir tepki yok. Tekzip için yasal yola başvurduk."

SERGİDE NASIL BİR ALLAH KORKUSU ANLATILACAK

Sergi için sanatçılara yapılan çağrı metninde de "Allah Korkusu" kavramına dört değişik yönden bakılabileceği belirtiliyor: "1. Bireysel olarak, vicdanın sesi anlamında Allah korkusu. Yani ilk anlamıyla, inanç sistemi içinde kulun Yaradan’dan korkusu. 2. Toplumsal olarak, hızla muhafazakárlaşan, İslamileşen ve daha milliyetçi bir köşeye sıkışan Türkiye’de Allah korkusu. Aysbergin yüzeye çıkan popüler kısmı "Mahalle Baskısı". 3. Allah korkusu üzerine Atatürksüzlük korkusu. Kabe / Anıtkabir, Müslümanlık / Laiklik, Hz. Muhammed / Atatürk (Kesinlikle yanlış olan bu eşleşmeler, yanlış karşıt önermeler, toplumdaki kutuplaşmayı doğru gösteriyor olabilir. Serginin açılış tarihinin de 10 Kasım olduğu düşünüldüğünde her anlamıyla Atatürk’ün ölümü toplumun bir kesimi için trajik bir korku daha yaratıyor. Allah korkusu üzerine Atatürksüzlük korkusu...) 4. Küçülen dünya ve global ekonomi içinde Allah korkusu. Yerkürede zenginlik ile akıl, fakirlik ile korku birbirine sıkı sıkıya bağlı. Geleceği akıl’la kuranlar. Geleceği korku’yla kuranlar. Zengin ülkelerin bu dünya halinden ne tür çıkarları var?"

Hürriyet / Ayten SERİN  - 7 Kasım 2007