Fuat Deniz'in 'katli' Isveç'te yürüyüşlerle protesto edildi

[Sesonline] STOCKHOLM - ÖZEL / Üniversitenin bahçesinde bıçaklanarak öldürülen Süryani asıllı sosyoloji doktoru, Örebro Üniversitesi öğretim üyesi Fuat Deniz ( 1967-13 Aralık 2007)'i anmak ve son dönemlerde tırmanış gösteren şiddeti protesto etmek amacıyla başta başkent Stockholm olmak üzere İsveç’in 8 kentinde protesto gösterileri yapıldı. İsveç-Asuri Federasyonu ve yeni oluşturulan “Fuat Deniz’in Dostları Platformu” tarafından örgütlenen gösteriler 19 Aralık Çarşamba akşamı eş zamanlı olarak saat: 18.00'de Stockholm, Örebro, Uppsala, Lund, Linköping, Jönköping, Göteborg ve Norrköping kentlerinde Fuat Deniz’in anısına yapılan bir dakikalık saygı duruşu ile başlatıldı.

Meydanlara konan Deniz’in fotoğraflarının çevresi güllerle donaltıldı ve mumlarla aydınlatıldı. Bazı göstericilerin de üzerinde “Hepimiz Fuat Deniz’iz” yazısı bulunan Fuat Deniz’in fotograflarını boyunlarında taşıdılar.

Stockholm Medborgarplatsen meydanında yapılan ve çoğunluğunu Süryanilerin oluşturduğu gösteriye Sol Parti lideri Lars Ohly, Halk Partisi milletvekili Fredrik Malm, Sosyal Demokrat Parti milletvekili Luciano Astodillo, Arena adlı derginin genel yayın yönetmeni Per Wirten, Yunanlı gazeteci-yazar Alexsandra Pascalido, Fuat Deniz’in eşi Runa Deniz ile kızkardeşi Berolin Deniz de katılarak birer konuşma yaptı.

RUNA DENİZ: "AÇIKLIK VE GÜVENLİK İSTİYORUZ"

Runa Deniz eşinin basıma hazırladığı yeni kitabından alıntılar yaparak konuşmasına başladı. Deniz’in demokratik değerleri savunduğunu belirten Runa Deniz demokrasi, açıklık ve güvenlik için bir araya gelinmesi ve mücadele edilmesi gerektiğini söyledi.

Sol Parti lideri Lars Ohly Deniz’in Süryani halkının yaşadığı acıları ve soykırımını dile getiren saygın bilim insanlarından biri olduğunu belirterek şunları söyledi:

“1998 yılında Mecliste soykırımları ile ilgili yürütülen çalışmaların içinde buluyordum. 2000 yılında İsveç parlamentosu 1915-20 yıllarında Ermenilerin soykırıma uğradıklarını kabul etti. Ama biz İsveç’in Asuri, Suryani ve Keldanilere yapılan katliamı da kabul etmesini talep ettiğimizde büyük bir direnişle karşılaştık. Bunun nedenini biliyoruz. Etkili bazı güçler soykırımını kabul etmeyi reddediyorlar. Fuat Deniz soykırımını gündeme getirdiği için mi öldürüldü? Henüz bunu bilemiyoruz ama soykırımı iddialarında bulunan herkes baskı ve tehditlerle karşılaşıyor”. Ohly Türkiye’de hala muhalif güçlere baskı yapıldığını da vurguladı.

"SOYKIRIMI GÜNDEME GETİRDİĞİ İÇİN Mİ ÖLDÜRÜLDÜ?"

Gazeteci-yazar Alexsandra Pascalido ise 1997 yılı Ekim’inde aynı meydanda işçi önderi ve sendikacı Björn Söderberg’nin ırkçılar tarafından katledilmesini protesto etmek amacıyla bulunduğunu belirterek şunları söyledi: “Irkçılara karşı mücadele ettiği için öldürülen işçi önderini anmak için 15 bin kişi burada toplanmıştı. Bu son yılların en büyük anti-faşist gösterisiydi. Bugün de -5 derecelik soğuğa rağmen burada toplanıyoruz. Düşünce özgürlüğünü ve demokrasiyi savunuyoruz.”

Halk partisi milletvekili Fredrik Malm da sorunların şiddet ile değil diyalog ile çözülmesi gerektiğini vurulayarak her türlü baskı ve şiddete karşı çıkılması gerektiğini söyledi. Birçok ödül alan tanınmış Süryani gazeteci Nuri Kino yaşamını doğruyu ve gerçekleri araştırmaya ve yazmaya adamış Deniz’in katledilmesi demokrasi için büyük bir kayıp olduğunu söyledi.

Süryanilerin yoğun olarak yaşadıkları Stockholm’un Södertalje ilçesi belediye başkan yardımcısı Sait Yıldız ise; Deniz’e saplanan bıçağın sadece Süryanileri değil tüm demokrasi güçlerini hedeflediği düşüncesinde oldurduğunu ifade etti. 1984 yılında Deniz’le birlikte Asuri gençlik federasyonu'nda birlikte çalıştıklarını belirten Yıldız; Deniz’in Süryani gençlerine örnek olduğunu, yüzlerce Süryani gencin onun teşvikleri sonucu üniversiteye başladığını söyledi. Süryani toplumunun değerli bir üyesini kaybettiğini ama Deniz’in kaybının bile kendilerine yeni dostlar kazandırdığını dile getiren Sait Yıldız şunları söyledi:

“Bugün sol Parti başkanından çevre bakanına kadar bir çok kişi bizlerle birlikte olarak acımızı paylaştı. Fuat öldükten sonra bile çeşitli kesimlerle Süryanileri birleştirmeyi başardı.”

ÖREBRO'DAKİ GÖSTERİ

Fuat Deniz’in katledildiği Örebro ilindeki gösteri Olof Palme meydanında yapıldı. Örebro Üniversitesi,

“Fuat Deniz’in Dostları”nın ve Asuri federasyonu tarafından düzenlenen gösteriye konuşmacı olarak katılanların arasında Örebro Üniversitesi öğretim üyesi , Deniz’in kardeşi Andreas Deniz ile Center partili Çevre bakanı Andreas Carlgren de bulunuyordu.

Murat Kuseyri, Stockholm
www.sesonline.net - 20 Aralık 2007

İsveç çalkalanıyor: Süryani araştırmacı Üniversite bahçesinde öldürüldü

[Sesonline] ÖREBRO-İSVEÇ / ÖZEL- Süryani asıllı sosyoloji doktoru Fuat Deniz ( 1967-13 Aralık 2007) öldürüldü. İsveç Örebro üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak görev yapan tanınmış sosyoloji doktoru Fuat Deniz üniversite avlusunda kimliği belirlenemeyen bir kişinin bıçaklı saldırısına uğradı. Boynundan aldığı bıçak darbeleri sonucu ağır yaralanan Deniz kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi. 'Dini azınlıklar' hakkında yaptığı çalışmalarıyla uluslararası ün kazanan Deniz'in öldürülmesi "planlı bir siyasi cinayet mi?" sorusunu da gündeme getirdi. Asuri-Süryani-Keldani derneği yetkililerinden Özcan Kaldoyo; Deniz’in politik düşünce ve çalışmalarından ötürü öldürüldüğü görüşünde. [ Murat Kuseyri İsveç'ten bildiriyor...]

11 Aralık Salı günü saat: 15.30'da İsveç'in Örebro kentindeki üniversitede gerçekleşen saldırıda bıçaklanan, kaldırıldığı hastande kurtarılamayarak 13 Aralık Perşembe günü ölen Fuat Deniz son iki yıldır arka arkaya üniversitenin 'en sevilen', 'en popüler' öğretim görevlisi olarak seçilmişti. Deniz’in bıçaklı bir saldırı sonucu yaşamını yitirmesi 13 bin kişinin eğitim gördüğü üniversitede sarsıntı yarattı.

TANINMIŞ ULUSLARARASI ARAŞTIRMACI

7 yaşında iken ailesi ile birlikte Türkiye’den göç ederek İsveç’e yerleşen Fuat Deniz İsveç’te üniversite çevrelerinde tanınan saygın bir bilim insanıydı. 'Dini azınlıklar' hakkında yaptığı çalışmalarıyla uluslararası ün kazanan Deniz dünyanın pek çok ülkesinde yapılan seminer ve konferanslara da katılıyordu. Öldürülmeseydi 15 Aralık günü Hollanda’da yapılacak bir konferansa katılacaktı. Bugüne dek üç kitabı yayınlanan Deniz daha çok 1915 yılında Süryanilere karşı gerçekleştirilen çalışma ve araştırmaları ile tanınıyordu. Deniz’in katledilmesi Dünyanın her tarafında yaşayan Süryaniler tarafından tepki ile karşılandı.

TÜRKİYE ZAN ALTINDA: SÜRYANİLER TEHDİT EDİLİYORDU

Asuri Federasyonu başkanı Rachel Hadoda Deniz’in azınlıklar ve soykırımı ile çok değerli çalışmaları bulunduğunu hatırlatarak “bir ışık canice bir biçimde söndürüldü” açıklamasını yaptı.

Asuri-Süryani-Keldani derneği sorumlularından Özcan Kaldoyo; Deniz’in politik düşünce ve çalışmalarından ötürü öldürüldüğü görüşünde. Soykırım konusunda çalışmalar yapanlara yönelik tehditler olduğunu belirten Kaldoyo şunları söyledi: “Bu yılın Ekim ayında İsveç’e gelen bazı Türk yetkililer, Asuri federasyonu yöneticilerine 'eğer soykırım ile ilgili faaliyetleri durdurmazsanız halkınız bundan zarar görecek' demişti. Bunu biz açık bir tehdit olarak algılamıştık...”

Deniz’in meslektaşları da cinayetin politik amaçla işlendiği düşüncesindeler. Tarih profesörü David Gaunt Deniz’le birlikte soykırım konusunda bir çok seminer ve panele katıldığını belirterek, Osmanlı imparatorluğu döneminde Süryanilere karşı yapılan soykırımını araştıran tüm bilim insanlarının tehdit edildiklerini söyledi. Türkiye’yi ziyareti sıarasında attığı her adımın güvenlik güçleri tarafından izlendiğini, hıristiyan azınlıklar hakkında araştırma yapan herkesi Türkiye’de tehdit olarak görüldüklerini söyledi.

SORUŞTURMA İSVEÇ GÜVENLİK POLİSİ 'SEPO' TARAFINDAN YÜRÜTÜLÜYOR

Cinayetin politik amaçlarla gerçekleşmiş olabileceği düşünüldüğünden İsveç güvenlik polisi, Sepo tarafından sürdürülüyor. 20 polis cinayetin aydınlatılması için görevlendirildi. Avrupa’nın değişik ülkelerinde ve ABD’de yaşayan bazı Süryaniler, Deniz’in cenaze törenine katılmak amacıyla İsveç’e gelmeye başladılar. Bugün Örebro ilindeki bir kilisede Deniz için bir tören düzenlenecek...

Murat Kuseyri / İsveç
www.sesonline.net - 15 Aralık 2007