‘Sivas katliamı’nın 16. yılında anma törenlerine katılanlar, ‘Unutmadık, unutmayacağız... Sivas’ın ışığı sönmeyecek. Madımak müze olacak’ sloganlarıyla dinmek bilmeyen acıyı bir kez daha dillendirdi

Sivas artık hoşgörüye, kardeşliğe açık. Toplum bir mezhep çatışması tuzağına düşmeyecek ölçüde bilinçli. Geçmişin unutulmaması, ancak bir ‘kan davası’ gibi de gündemde tutulmaması isteniyor

Genç kızların başındaki kırmızı bantlarda “Medet ya Ali” yazıyor. Hz. Ali resimleri göğüslere asılmış. Madımak’ın önünde toplanan Alevi yurttaşlar, 2 Temmuz şehitleri için “adalet” istiyor.

Mevlana’dan Cumhuriyet Meydanı’na, oradan Madımak’a binlerce kişi, “Sivas katliamı”nın 16. yılında 35 kişinin anısına yürüyor. “Unutmadık, unutmayacağız... Sivas’ın ışığı sönmeyecek. Madımak müze olacak” sloganları atıyorlar.

Nurhak’tan, Malatya’dan, Erzincan’dan gelmişler.Pir Sultan’ın, Aşık Veysel’in Sivas’ında 35 cana ağıt yakıyorlar.

Geniş bir siyasi katılım gözleniyor. Alevi Bektaşi Federasyonu, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Merkezi, Devrimci Alevi Komitesi, Adana 2 Temmuz Platformu, CHP, ÖDP, Emek Partisi, TKP, KESK, DİSK, “solda görmeye pek alışmadığımız” birliktelik içinde Sivas’ta buluşmuşlar.

Teker teker isimler okundu

Madımak Oteli’nin çevresinde duygular doruğa çıkıyor.

2 Temmuz gecesi yaşamını yitirenlerin adları teker teker okunuyor.

“Burada” diyor kalabalık.

Anılar canlanıyor.

Olayların tesadüf olmadığı, kaldırım taşlarının bile sökülerek katliama ortam hazırlandığı, on bine yakın saldırganın oteli kuşatmasına göz yumulduğu, devletin aciz kaldığı anlatılıyor. Yangın çıktıktan sonra bile itfaiyenin hortumları kesilerek masum canların ölüme terk edildiği konuşuluyor.

Katliamın üzerinden 16 yıl geçtikten sonra Sivas’ta tepkiler farklı.

‘Kan davası gibi olmasın’

Kentin bu trajediyle anılmasından üzgün Sivaslılar.

Geçmişin unutulmamasını istiyorlar, ancak bir “kan davası” gibi olayın gündemde tutulmasını da istemiyorlar.

Son yıllarda Sivas’a yolumuz düşmemişti. Demir çelik ve çimento fabrikalarıyla 1980’lere dek bölgenin sanayi kentlerinden biri olan Sivas, kalkınma açısından Kayseri’nin, Malatya’nın, Kahramanmaraş’ın gerisine düşmüş. Sivas’ı bugünlerde ekonomik kriz ve durgunluğun ateşi yakıyor! Buna karşılık üniversite, kentin sosyal ve kültürel dokusunu canlandırmış. Sivasspor’un futboldaki başarısı da kentin imajına olumlu katkıda bulunuyor.

Bağdat Caddesi gibi...

Selçuklu Medresesi, çifte minareli camii ve Sivas Kongresi’nin toplandığı müze binasıyla Cumhuriyet Meydanı çevresi etkileyici bir alan. Medrese içindeki tarihi kafe üniversite gençliğinin buluşma mekânı.

Yaz olduğundan tatil için yurtdışından ve Ankara, İstanbul, İzmir gibi illerden gelen Sivaslı aileler, genç kuşakları kentin tarihi ve kültürel dokusuyla tanıştırıyor. Gece şehir çok canlı, “Bağdat Caddesi” gibi, gençler sarmaş dolaş.

Madımak’ın müze ve kültür merkezi haline dönüştürülmesi anlamlı olacak.

Sivas’ta, “kutuplaştırmayı artıracağı” için bu düşünceye karşı çıkanlar da var. Ve 1993’te yaşanan “Sivas katliamı”nın ilelebet kente mal edilmesini istemiyorlar.

Türkiye’nin o günkü siyasal ikliminde dehşet verici bir provokasyon yaşandığını, camilerin önünde Amerikan bayrakları yakılarak topluluğun galeyana getirildiğini ve Pir Sultan Abdal Şenlikleri için kente gelen Aziz Nesin hedef gösterilerek aydınların katledildiğini, Sivas’a hiç hak etmediği bir leke düşürüldüğünü savunuyorlar.

‘Artık oyuna gelmeyeceğiz’

16 yıl sonra kuşkusuz Sivas hoşgörüye, kardeşliğe açık bir kent.

Bir mezhep çatışması tuzağına düşmeyecek ölçüde toplum bilinçli. Kimlik, inanç ve kültürel aidiyetler konusunda 21. yüzyılın değerleri Türkiye’yi “Alevi vatandaşların eşit yurttaşlığı” konusunda adım atmaya zorluyor. Diyanet’in yapısı, “zorunlu din derslerinin kaldırılması” dünkü yürüyüşte de seslendirildi.

12 Eylül’ün acılarını yaşamış eski bir MHP’li bürokrat şunu söyledi:

“Eksi sonsuzdan artı sonsuza kadar geçmişte ayrı düşündüğümüz solculardan, CHP’lilerden, Alevilerden özür diliyorum. Sivas’ta 2 Temmuz olaylarının acısı hepimizin içine işledi. Bizim Alevi kardeşlerimizle ayrılığımız ne olabilir ki... Aynı şehrin insanlarıyız. Artık oyuna gelmeyeceğiz.”

Madımak acısını, utancını ortadan kaldırmak, 35 ‘can’ı unutmamak için müze ve kültür merkezi düşüncesini hayata geçirmek en başta devletin, hükümetin görevi.

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’la konuştuk:

“Madımak’taki kebapçıyı çıkarttık, oteli bütünüyle satın alma ya da kamulaştırma yoluyla müzeye dönüştürme konusunda kararlıyız.”

2 Temmuz’u “bir daha bu acılar yaşanmasın” duygusuyla anıyoruz.

SİVAS’TA 10 BİN KİŞİ HAYKIRDI:

Madımak müze olmalı

Madımak Oteli’nin yakılması ve 35 kişinin ölümüyle sonuçlanan olayların 16. yıldönümü nedeniyle düzenlenen etkinliklere 10 bin kişi katıldı. Katılımcılar bir kez daha otelin müzeye dönüş-türülmesi çağrısında bulundu. Anma programlarının ilki, Alevi Vakıfları Federasyonu, Cem Vakfı, Atatürkçü Düşünce Derneği, Cumhuriyetçi Kadınlar Derneği, Eğitim-iş Sendikası, Türkiye Gençlik Birliği ve İşçi Partisi tarafından gerçekleştirildi. Atatürk anıtına çelenk bırakan yaklaşık 300 kişilik grup, ardından Madımak Oteli’ne yürüdü.  İkinci anma programı ise  2 Temmuz Tertip Komitesi tarafından gerçekleştirildi. Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş, “Madımak müze olmazsa gelecek yıl 100 bin kişi burada olacağız” dedi.

Madımak kurbanlarına her yerde anma

Sivas olaylarının 16. yılı nedeniyle Alevi Bektaşi Federasyonu tarafından Kadıköy Meydanı’nda düzenlenen mitinge binlerce kişi katıldı. Sorumluların hâlâ yakalanmamış olmasına dikkat çeken kalabalık, Madımak Oteli’nin müze haline getirilmesini istedi. “2 Temmuz Sivas Katliamını Unutma Unutturma” adlı miting için binlerce kişi öğle saatlerinde İbrahimağa Mahallesi’ndeki Ayrılık Çeşme Meydanı’nda toplandı. Rıhtım Caddesi üzerinden slogan atıp pankart açarak yürüyüşe geçen grup, hükümeti de suçlayarak, Madımak Oteli’nin müze olmasını istedi. Yapılan konuşmalarda katliam lanetlendi.

ANKARA

Madımak kurbanları Ankara’da Kolej Meydanı’nda düzenlenen mitingle anıldı. Mitingde, CHP’liler ile bir grup arasında başlayan tartışma daha sonra tekmeli, yumruklu ve sopalı kavgaya dönüştü. Diğer grupların araya girmesiyle gerginlik kısa sürede sona erdi. Pir Sultan Abdal Kültür Derneği’nce düzenlenen anma mitingine katılmak için Toros Sokak’ta bir araya gelen çeşitli sivil toplum örgütlerinin üyeleri, Sıhhiye Köprüsü üzerinden Kolej Meydanı’na yürüdü. Dün saat 17.00’de başlayan mitinge CHP, ÖDP, EMEP, KESK ve DİSK de destek verdi.

İZMİR

Madımak kurbanları Karşıyaka’da anıldı. Tören, geçen yıl açılan 2 Temmuz Anıtı’nda gerçekleştirildi. Sivas’ta öldürülen aydınların anısına 1 dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. Bodrum’da da 50 kişi Sivas katliamını anmak için yürüdü.

ESKİŞEHİR

Sivas’taki katliamın kurbanları Eskişehir’ de de anıldı. Vilayet Meydanı’ndaki törene çok sayıda kişi katıldı. Törende  Vilayet Meydanı’ndaki Atatürk Anıtı’na çelenk konuldu. Ölenler için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.

TUNCELİ

Tunceli Cumhuriyet Meydanı’nda toplanan yaklaşık 2 bin kişi, Madımak Oteli’nde öldürülenlerin fotoğraflarının yer aldığı bir pankart açarak yürüdü. Yaklaşık 2 kilometre süren ve Tunceli Cemevi önünde biten yürüyüş sırasında sık sık, ‘Sivas’ın hesabı sorulacak, katiller halka hesap verecek’, ‘Sivas’ı unutmadık’ sloganları atıldı.

VİYANA

Avusturya Alevi Gençlik Topluluğu’na (AAGT) mensup 35 genç, üzerlerinde “Sivas’ı unutma, Madımak müze olacak” yazılı siyah tişörtlerle Türkiye’nin Viyana Büyükelçiliği önünde toplandı. Ellerindeki kırmızı karanfilleri büyükelçilik önüne bırakmak isteyen gençlere büyükelçiliğin Türk ve Avusturyalı korumaları izin vermedi.

Derya SAZAK / SİVAS DHA / GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul / İZMİR DHA / ESKİŞEHİR DHA / FERİT DEMİR Tunceli DHA / VİYANA AA - Milliyet - 3 Temmuz 2009