'Unutmayacağız demek için'

Maraş’ı konu alan oyun, Ankara’da sahnelenecek. Oyunun yazarı Serdar Doğan anlatıyor

Canlar Tiyatrosu, ilk oyunları ‘Simurg’un gördüğü ilgi nedeniyle bu kez de yakın tarihimizin başka bir yüzkarası olan Maraş katliamını tiyatro sahnesine taşıdı. Yaklaşık bir buçuk yıl süren araştırma, bilgi-belge-görüntü-arşiv tarama ve yazım aşamasından ve üç aylık bir provadan sonra Canlar Tiyatrosu, ‘Yangın Yeri Maraş’ oyununu kasım ayından beri sahneliyor.

Canlar Tiyatrosu’nun sıradan bir tiyatro eseri oluşturmak dışında bir görevi ve sorumluluğu yerine getirmek için yola çıktığını ifade eden oyunun yazarı Serdar Doğan, 30. yılında Maraş katliamını tiyatro sahnesine taşıma gerekçelerini ise şu sözlerle açıklıyor: “Böylesine büyük bir acının tanıklarının veyahut acıya yandaşlık edenlerin 30 yıldır lal olan dillerini çözmek için. Unutuldu, zamanaşımına uğradı diye sevinen cellatlarımıza unutmadık demek için. En ufak bir bilgi-belgeye sahip olanların cesaretlenmesi için, tanrısı olmayan katillere, tiyatronun tanrısıyla bir cevap vermek için Maraş’ı anlattık.”

‘Uzun bir çalışmanın eseri’

Maraş katliamını tiyatro sahnesine taşımak için uzun bir çalışma yürüttüklerini ifade eden Doğan, mahkeme tutanaklarını, görgü tanıklarının ifadelerini, Maraş için yazılmış kitapları esas aldıklarını belirterek, “Tiyatronun dili ve olanaklarıyla bir yaşanmışlığı anlatmaya çalıştık. Katliamın nerede, nasıl, ne şekilde yaşandığı biliniyor. Biz parçaları birleştirip sahneye taşıdık” dedi.

Yaptıkları kurguda, katliamdan tesadüfen kurtulan 5-6 yaşlarında bir kız çocuğunun 30 yıl sonra geriye dönüşleriyle yaşadığı hatırlamadan hareket ettiklerini belirten Doğan, “Resmi rakamlara göre 111 kişinin öldüğü, yüzlerce ailenin yaşadığı gerçekliği oyun karakteri Elif ve ailesi üzerinden anlatıyoruz; genel bir acıyı, özel bir yaşanmışlık üzerinden anlatırken, Maraş’a dair bütün gerçekliği sahneye taşıyoruz. Ama kaba gerçekçi ve slogancı olmadan yapmaya çalıştık, kanımca da başardık” görüşünü ifade etti.

‘Elbette özür dileyeceğiz’

Devletin Alevilerden, Kürtlerden, Ermenilerden özür dilemesi gerektiğini kaydeden Doğan, ‘Ermenilerden özür dileyelim’ kampanyası için fırtınalar koparılmasını da eleştirdi: “Elimizde kuyumcu terazisi yok, kimin ne kadar büyük acılar içinde olduğunu ölçmemiz mümkün değil. Sökülüp atılan her kabuk kendi yarasını kanatır, başkasınınkini değil... Elbette özür dileyeceğiz; Ermenilerden, Alevilerden, Kürtlerden, Süryanilerden, Yezidilerden... Utanmasını bilmeyenler adına da utanmaya devam edeceğiz. Çünkü insanız ve bunu insan kalabilmek için yapacağız...” dedi.

Doğan, “bu yüzden Canlar Tiyatrosu olarak yüzlerimizi kendi tarihimize, acılarımıza çevirdik. İstedik ki yüzleşebilelim acılarımızla” diyerek, zor olan bir yolu seçtiklerini vurguladı.

Serdar Doğan’ın kaleme alıp Cengiz Sezgin’in yönettiği, Hasan Yükselir’in müziklerini, Rıfat Batur’un dekor tasarımını hazırladığı ‘Yangın Yeri Maraş’ oyununda; Halil Esen, Cengiz Sezgin, İlkay Kayku, Hasan Ballıktaş, Melih Yetkin, Habip Hacımustafaoğlu, Figen Adıgüzel, Caner Yamaç ve Süha Koçoğlu rol alıyor. Oyun, 14 Ocak 2009 günü saat 20.00’de Ekin Sanat Tiyatrosu’nda yeniden seyirciyle buluşacak.

Sultan Özer - Ankara / EVRENSEL- 12 Ocak 2009