İnsanın kendi aklını el ve ayaklarını kullanması ile ortaya çıkan bir iradedir.

NASIL MI..;
1-)Kafa ve iç dinamiği Beyin-Akıl
( merkez, var olmanın yönetmenin kendisi )

2-) Gözler ..; ( iki adet )
Var oluşu ve yok oluşu görsele çeviren, bu vesile ile iyi ( güzel ) kötü  ( pis-Çirkin ) olanı akıla ileten gösteren.

3-) Kulaklar..; ( iki adet )
Duyma algılama, doğadaki gerçek ve gerçek dışı ( Doğru ve Yanlış ) alarak yine akıla ileten

4- ) Burun.. ; ( iki adet )
Koku ve haz alma ,tadları ayırt etme doğadan ve yaşamdan aldığı kokuları ( hal-tavır ve gerçek tadlar ) bunları ayrıştırmak ve doğru yanlış yada zevk-acı duygularını ortaya çıkartmak için akıla ileten

5-) Eller,Kollar..; ( iki adet ) Gerek maddi yaşamda gerekse manevi us'da  hal tavır yaptıkların tuttukların ,aldığın sattığın kucakladığın dövdüğün ( ilişkilerdeki kişilik ) ve bunların insan ve doğa ilişkilerindeki tepkileri akla iletilen ve akıldan gelecek reaksiyonlar sonucu hal bulacak Erdem yada erdemsizlik, dürüst-hırsız-hoşgörülü-kavgacı vb.. Bunların fiziki ve manevi yaşamdaki hareketleri sonucu aklı selim veya Insanı kamillige yada tam tersi onursuzluga pisliğe yönelme   iyi ve kötü olma.. yine akıl ile ilinti kurarak yapılan hal..

6-) Ayaklar ( iki adet )
Gerçek yaşamında veya ulviyetindeki yol ,yürüyüş  bu yürüyüş ile alacağın kat edeceğim menzil ve varacağı sonuç.
Cüzi irade kendi kendini kontrolle  çamurlu ve pislik olan bataklık mi yoksa güzel ve iyi olan feraset güzellik insanlık mi.?
Burada atacağın adımların seni götüreceği mevki makam akıl ile ilinti kurmak sureti ile tercihin olacak hal dir.

12- ) VAHDET-İ VÜCUD..( Haq )
 Ve bunların bütünü  yani çocuklukta tek lik  veya Bir bütün  VÜCUT  ( Gerçek olan haq olan ,  doğayı kendinde var bilme yaşamı kendinde var bilme
Cehalet ve hamlıgı kendinde  bütünleştirmeye  ( Cennet : iyi Cehennem : Kötü. ) anlamak.

Not..:
M.Ö 12000 yıllarından bu yana belkide daha tespit edilemeyen,
ortaya çikartilamayan medeniyetler ve yaşam gün yüzüne çıktıkça daha eskilere gitmesi muhtemel olan yaşam.

Ancak şimdiki mevcut verilere göre hitit, latin, Asur,Sümer ve diğer  yaşam kuralları içinde felsefenin insan yaşamindaki etkileri sonucu ortaya atılan  Aristo,platon,Aristoteles,
Budha,Abraham,ISA,
Muhammed ( çok tanrılı inançlardan tek tanrılı inançlara kadar ) inançları ve bunların kendi içindeki felsefik reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan Manheizm,Sufi,Şirazi, Sühreverdi, Cüneyd-ı Bagdadi , Ali Şeriati ve yakın tarihlerdeki Mevlana,Said Nursi,Seyit Rıza,  Şeyh Razı, Hayyam,Ebul vefa vb şahsiyetlerin  felsefeleri ile kültlere yön verenler olarak
Ortaya attığı kurallardir.
Yani INSAN+DOGA+TAVIR= HAQ